Stadsweetje #3: Armen de Poth – de eerste voedselbank van Amersfoort
In de wijk de Kamp ligt het charmante hofje Armen de Poth. We hebben er niet zoveel, maar deze mag er zijn! De hoofdrolspelers aldaar waren de Heilige Geest- of Pothbroeders die rond 1500 op dit terrein kwamen wonen. Zij verstrekten in de stad maaltijden aan ‘arme thuiszitters’ in een pot, de zogenaamde proven. Vandaar hun bijnaam Pothbroeders. Het geld kwam van rijke burgers die daarmee hoopten voor hun ziel een plekje in de hemel te ‘kopen’.
Feitelijk runden de Pothbroeders de eerste voedselbank van onze stad. De wekelijkse uitdelingen bestonden eeuwenlang uit een tarwebrood van 1 kilo, een roggebrood van 2 kilo en een kwart kilo boter. Dat was niet niks in die tijd! In de winter werd ook wel eens turf uitgedeeld. Je moest wel tot de allerarmsten behoren en de broeders hielden een oogje in het zeil: eens in de zes weken kwamen ze op huisbezoek. En je mocht in elk geval geen bedelaar zijn.
Op het terrein staan nog steeds de eeuwenoude Rochuskapel en het hoofdgebouw. In de bakkerij werden de broden gebakken (de oven en de schoorsteen werken nog), in de uitdeelkamer kregen de mensen hun proven. Dit is eeuwenlang doorgegaan. Voor niet-bewoners eindigden de uitdelingen in 1962, voor de bewoners in 1975. Nu komen de regenten en de bewoners nog drie keer per jaar bij elkaar voor een symbolische uitdeling.
Was dit alles wat daar gebeurde? Nee, men verpleegde er ook pestlijders, in het Pesthuis, en afzonderlijke huisjes voor de meer welgestelde patiënten. Die moesten wel vooraf betalen… De zogeheten Celzusters die ook op het terrein woonden, namen de verzorging voor een belangrijk deel voor hun rekening. De overledenen werden rond de kapel begraven.
Men sloopte het Pesthuis in 1892 toen de ‘zwarte dood’ alweer voorbij was. Naast de al bestaande huisjes bouwde men meer huisjes bij, en deze bestemde men voor ouderen met een smalle beurs.
Zo groeide het terrein uit tot het huidige woonhofje met 48 woningen. Met zijn lange geschiedenis is het één van de oudste hofjes van ons land!
Ga er eens kijken, of beter nog, loop eens mee met de speciale Gildewandeling ‘Tussen de stadsmuren’ op woensdag en zaterdagmiddag. Je hoort dan over de wijk de Kamp en de stadsmuren veel interessante verhalen, maar je bezoekt als klap op de vuurpijl ook het hofje, je gaat de indrukwekkende Rochuskapel binnen en je mag rondneuzen in één van de woonhuisjes…
Mis dit niet! Info en tickets, Gilde Amersfoort
