In Duitsland en Limburg lopen ze er achteloos voorbij: een vakwerkhuis. Maar in Amersfoort komen ze bijna niet voor en het is dan ook mooi dat we er nog eentje hebben.
En wat voor een! In de Lieve Vrouwestraat staat op nummer 6 en 8 een vakwerk dubbelhuis uit 1525, met zij- en achtergevels van baksteen, maar met een fraaie houtconstructie in de voorgevel. Stichting Stadsherstel heeft dit dubbelhuis in 1973 van de sloop gered.
Daarna is het pand ingrijpend gerestaureerd en de gevel gereconstrueerd, dat wil zeggen teruggebracht in de vorm die het gehad zou kunnen hebben. Prachtig is de overstekende horizontale balk bovenaan de voorgevel. Ook de onderpui is bijzonder. De houten constructie is daar opgevuld met baksteen metselwerk. In vroeger tijden deed men dat met leem en stro.
Zeker zo opvallend is de rode kleur van de balken, het zogenaamde ossenbloedrood. Vroeger zou men ossenbloed als verf hebben gebruikt, omdat de bloedplaatjes een goed bindmiddel zouden zijn. Maar er is twijfel of dat echt is gebeurd. Wel bestaat er vanaf de 15e eeuw een verfkleur met die naam. Verder zijn de luiken donkergroen, bij uitstek een buitenpigment dat tegen een stootje kan. Rood en groen zijn ook nog eens complementaire kleuren: ze laten elkaar stralen!
Men schilderde de binnenkant van de luiken vaak rood, lange tijd de modekleur van het interieur. Toen er glazen ramen kwamen, konden de luiken vaker open blijven en werd rood steeds meer gebruikt als gevelkleur. Opmerkelijk is dat ook toen het interieur allang andere (mode) kleuren had, veel voorgevels traditioneel rood bleven. Dat zie je hier dus ook goed. Een mooi voorbeeld van groene luiken die aan de binnenkant ook nog rood zijn, vind je een straatje verderop, bij Juffrouw Jacoba in de Krankeledenstraat.
Er zijn vroeger vast meer vakwerkhuizen in Amersfoort geweest, maar nooit zoveel als bijvoorbeeld in Limburg of Duitsland. Dat heeft twee oorzaken. De eerste is dat boeren in onze streken nogal eens gronden in langdurig erfpacht hadden, zodat zij permanente boerderijen konden bouwen die generaties lang in de familie bleven. In het zuiden en oosten was dat minder het geval. De boeren daar moesten nog al eens vertrekken, en dan was een betrekkelijk makkelijk afbreekbaar en meeneembaar vakwerkhuis wel zo handig!
Verder was baksteen bij ons door de overvloedig aanwezige zee- en rivierklei al vroeg bekend en dat ging het hout gaandeweg vervangen. Baksteen was wel duur, niet voor niets kennen we het woord ‘steenrijk’. Maar een stenen huis was dan ook chiquer dan een houten pand waar de ‘leemlui’ in woonden. Overigens ruilen we dit prachtige vakwerkhuis niet graag in voor een bakstenen exemplaar!
Ga er eens kijken, of beter nog, loop mee met een dagelijkse stadswandeling van #Gilde#Amersfoort (11:30 en 14:00 uur). Dan hoor je nog veel meer leuke verhalen! Meer info en tickets zie:
https://gildeamersfoort.nl/wp-content/uploads/2022/09/vakwerkhuis.jpg540720Ad In den Haakhttps://gildeamersfoort.nl/wp-content/uploads/2021/03/logo-gilde-495x262.pngAd In den Haak2022-09-03 17:19:112023-08-06 15:18:46Stadsweetje #4: Unieke vakwerkhuizen
Adres: Groenmarkt 19, 3811 CP Amersfoort
Openingstijden van het kantoor: Ma t/m za: 11:00 – 14:30 uur
E-mail: gilde@gildeamersfoort.nl Tel: 033 – 47 222 36
(alleen bereikbaar tijdens de openingstijden van het kantoor)
We kunnen vragen om cookies op uw apparaat te plaatsen. We gebruiken cookies om ons te laten weten wanneer u onze websites bezoekt, hoe u met ons omgaat, om uw gebruikerservaring te verrijken en om uw relatie met onze website aan te passen.
Klik op de verschillende rubrieken voor meer informatie. U kunt ook enkele van uw voorkeuren wijzigen. Houd er rekening mee dat het blokkeren van sommige soorten cookies van invloed kan zijn op uw ervaring op onze websites en de services die we kunnen bieden.
Essentiële Website Cookies
Deze cookies zijn strikt noodzakelijk om u diensten aan te bieden die beschikbaar zijn via onze website en om sommige functies ervan te gebruiken.
Omdat deze cookies strikt noodzakelijk zijn om de website te leveren, heeft het weigeren ervan invloed op het functioneren van onze site. U kunt cookies altijd blokkeren of verwijderen door uw browserinstellingen te wijzigen en alle cookies op deze website geforceerd te blokkeren. Maar dit zal u altijd vragen om cookies te accepteren/weigeren wanneer u onze site opnieuw bezoekt.
We respecteren volledig als u cookies wilt weigeren, maar om te voorkomen dat we u telkens opnieuw vragen vriendelijk toe te staan om een cookie daarvoor op te slaan. U bent altijd vrij om u af te melden of voor andere cookies om een betere ervaring te krijgen. Als u cookies weigert, zullen we alle ingestelde cookies in ons domein verwijderen.
We bieden u een lijst met opgeslagen cookies op uw computer in ons domein, zodat u kunt controleren wat we hebben opgeslagen. Om veiligheidsredenen kunnen we geen cookies van andere domeinen tonen of wijzigen. U kunt deze controleren in de beveiligingsinstellingen van uw browser.
Google Analytics Cookies
Deze cookies verzamelen informatie die in geaggregeerde vorm wordt gebruikt om ons te helpen begrijpen hoe onze website wordt gebruikt of hoe effectief onze marketingcampagnes zijn, of om ons te helpen onze website en applicatie voor u aan te passen om uw ervaring te verbeteren.
Als u niet wilt dat wij uw bezoek aan onze site volgen, kunt u dit in uw browser hier uitschakelen:
Overige externe diensten
We gebruiken ook verschillende externe services zoals Google Webfonts, Google Maps en externe videoproviders. Aangezien deze providers persoonlijke gegevens zoals uw IP-adres kunnen verzamelen, kunt u ze hier blokkeren. Houd er rekening mee dat dit de functionaliteit en het uiterlijk van onze site aanzienlijk kan verminderen. Wijzigingen zijn pas effectief zodra u de pagina herlaadt
Google Webfont Instellingen:
Google Maps Instellingen:
Google reCaptcha instellingen:
Vimeo en Youtube video's insluiten:
Andere cookies
De volgende cookies zijn ook nodig - U kunt kiezen of u ze wilt toestaan:
Privacybeleid
U kunt meer lezen over onze cookies en privacy-instellingen op onze Privacybeleid-pagina.