Stadsweetje #16: Het miraculeuze Mariabeeldje
Het is december 1444. Geertje Arents uit Nijkerk is op weg naar het St.-Agnietenklooster in Amersfoort om er in te treden. Dan gebeurt er iets wonderbaarlijks….
MARIABEELDJE – Met een simpel Mariabeeldje van klei als presentje bij zich. Maar eenmaal bij de imposante stadsmuren en torens schaamt ze zich ervoor. Daar kan ik toch niet mee aankomen? Ze besluit het beeldje in de bevroren stadsgracht te gooien, daar waar nu de Stier staat. Dan krijgt een Amersfoortse vrouw een visioen: ze moet een Mariabeeldje uit het water halen. Ach, we dromen allemaal wel eens iets geks. En het is winter, dus even niet. Maar na drie keer gaat ze alsnog – ze moet toch water halen. Ze vindt het beeldje en zet het thuis voor de schoorsteen. Met een kaarsje erbij, altijd gezellig zo vlak voor de kerst.
MIRAKEL – Maar er gebeuren wat gekke dingen: zo brandt de kaars zeker drie keer langer dan normaal. De biechtvader besluit het beeldje dan maar in de bescheiden Joostenkapel te zetten, op het huidige Onze Lieve Vrouwekerkhof. Daarna gaat het snel: het ene wonder volgt het andere op. Het verhaal ging als een lopend vuurtje rond, ook zonder de social media van nu. Pelgrims kwamen van heinde en verre naar Amersfoort om tot Maria te bidden, hopend op genezing of juist als dank daarvoor. In een Mirakelboek zijn maar liefst 542 wonderen opgetekend.
Dat legde de stad geen windeieren. Al gauw was er een jaarlijkse processie, een jaarmarkt en een kermis. Herbergen vulden zich met bedevaartgangers die een plek voor de nacht zochten en winkeliers verdienden aan de souvenirhandel die voorzag in pelgrimstekens. Zo werd Amersfoort een van de belangrijkste bedevaartplaatsen boven de grote rivieren.
OLV TOREN – Ook de kerk profiteerde van de gulle gaven van dankbare pelgrims. Er kwam een speciale Broederschap van onze Lieve Vrouw die vanuit het Kapelhuis de stromen pelgrims in goede banen moest leiden. De kapel werd uitgebouwd tot een heuse kerk en er kon ook voorzien worden in een toren die er nog niet was. Kerk en toren kregen natuurlijk beide de naam van Onze Lieve Vrouw.
Zeker 150 jaar ging dit zo door, tot de Opstand tegen de Spanjaarden uitbrak en de ene stad na de andere overging naar Willem van Oranje en de gereformeerde godsdienst. Het goed katholieke Amersfoort had er niet zo’n zin in. Het zou het einde betekenen van de Mariaverering. Er was uiteindelijk een kanonschot nodig van Jan van Nassau om ook Amersfoort over te laten gaan.
En Geertje? Die werd ook zonder Mariabeeldje met open armen ontvangen in het klooster.
